راهنمای انتخاب سیستم اعلام حریق مناسب برای مراکز تجاری | آدرس پذیر یا متعارف؟
مشاوره، طراحی و اجرای تاسیسات الکتریکی، سیستمهای اعلام و اطفاء حریق با شرکت "برق و صنعت رساء"

در انتخاب و طراحی سیستم اعلام حریق مناسب برای یک ساختمان، شناخت انواع مختلف این سیستمها و عملکرد آنها اهمیت زیادی دارد. دو نوع رایج این سیستمها، متعارف و آدرسپذیر هستند که هر کدام ویژگیها، مزایا و کاربردهای خاص خود را دارند.
با توجه به تنوع کاربری ساختمانها و افزایش پیچیدگی پروژههای عمرانی، انتخاب سیستم اعلام حریق باید بر اساس نیازهای فنی، بودجه، و الزامات ایمنی هر پروژه صورت گیرد. آشنایی با نحوه عملکرد، قابلیتها و محدودیتهای هر سیستم میتواند نقش مهمی در افزایش بهرهوری، کاهش هزینههای نگهداری و بهبود واکنش در مواقع اضطراری ایفا کند.
در ادامه این متن همراه ما باشید تا به بررسی دقیق این دو سیستم و تفاوتهای کلیدی آنها بپردازیم تا بهاینترتیب بتوانید انتخاب آگاهانهتری برای پروژههای ساختمانی خود داشته باشید.
سیستم اعلام حریق متعارف چیست؟
سیستم اعلام حریق متعارف یکی از رایجترین و سادهترین انواع سیستمهای اعلام حریق است که معمولاً در پروژههای کوچک و متوسط مورد استفاده قرار میگیرد. در این سیستم، سنسورها و دتکتورها در گروههایی به نام «زون» تقسیم میشوند و هر زون نمایانگر یک بخش از ساختمان است.
در صورت وقوع حریق، پنل مرکزی فقط مشخص میکند که هشدار در کدام زون فعال شده است، اما مکان دقیق آتش مشخص نمیشود. این سیستم برای ساختمانهایی با پیچیدگی کمتر و نیاز به مدیریت سادهتر، گزینهای مقرون بهصرفه است.
سیستم اعلام حریق آدرس پذیر چیست؟
سیستم اعلام حریق آدرس پذیر نوع پیشرفتهتری از سیستمهای ایمنی است که در آن، هر سنسور یا دتکتور دارای آدرس منحصربهفرد است. این ویژگی باعث میشود تا در زمان وقوع حادثه، پنل مرکزی بتواند دقیقاً محل بروز آتش را شناسایی کند و اعلام نماید.
علاوه بر این، سیستمهای آدرس پذیر قابلیتهای زیادی برای تحلیل وضعیت هر بخش از ساختمان و بهبود عملکرد ایمنی دارند. این ویژگیها باعث میشود که امکان مدیریت بحران سریعتر و مؤثرتر از قبل فراهم شود، که برای ساختمانهای پر تردد و بزرگ اهمیت ویژهای دارد.
مزایای سیستم های متعارف
سیستمهای اعلام حریق متعارف به دلیل ساختار ساده و اقتصادی خود، مزایای زیادی دارند که آنها را به گزینهای مناسب برای پروژههایی با بودجه محدود و نیازهای ایمنی پایه تبدیل میکند. این مزایا عبارتاند از:
- نصب و راهاندازی سریع و آسان: این سیستمها به دلیل ساختار سادهتری که دارند، نیاز به تجهیزات پیچیده یا فرآیندهای نصب طولانی ندارند. برای نصب، نیازی به تخصص فنی بسیار بالا نیست و اکثر تکنسینهای معمولی میتوانند آنها را نصب کنند.
- هزینه اولیه پایینتر: سیستمهای متعارف به طور کلی از فناوری کمتری نسبت به سیستمهای پیشرفته مانند آدرسپذیر برخوردارند. این موضوع باعث میشود که هزینه خرید تجهیزات و نصب برای این سیستمها پایینتر باشد. برای پروژههایی با بودجه محدود یا ساختمانهایی که نیاز به امنیت اولیه دارند، سیستمهای متعارف یک گزینه اقتصادیتر بهشمار میآیند.
- مقرونبهصرفه برای ساختمانهای کوچک و متوسط: در ساختمانهای کوچک یا متوسط که تعداد زونها و نقاط هشدار محدود است، سیستمهای متعارف میتوانند نیازهای ایمنی را به خوبی برطرف کنند. این سیستمها برای فضاهایی مانند فروشگاهها، مغازهها، یا ساختمانهای اداری کوچک که نیاز به سیستم اعلام حریق پیچیده و گرانقیمت ندارند، مناسب و مقرونبهصرفه هستند.
- دسترسپذیری قطعات و تجهیزات: بهدلیل استفاده گسترده از سیستمهای متعارف در انواع پروژهها، قطعات و تجهیزات این سیستمها معمولاً بهراحتی در بازار موجود هستند. این موضوع باعث میشود که در صورت بروز خرابی یا نیاز به تعویض قطعات، عملیات تعمیر و نگهداری سریعتر و کمهزینهتر انجام شود.
- نیاز کمتر به تخصص برای نگهداری: سیستمهای متعارف به دلیل طراحی سادهتر و نداشتن فناوری پیچیده، نیاز به کارشناسان متخصص برای نگهداری و تعمیر ندارند. هرچند که همچنان باید بهطور دورهای مورد بازبینی و نگهداری قرار گیرند، اما کار با این سیستمها برای تکنسینهای معمولی ساده است.
مطلب پیشنهادی: تفاوت سیستم اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر [ساختار،قیمت و…]
مزایای سیستم های آدرس پذیر
سیستمهای آدرسپذیر هم درست مانند سیستمهای متعارف یک سری مزایا دارند که در ادامه آنها را ذکر کردهایم:
شناسایی دقیق محل فعالشده: سیستمهای آدرسپذیر قادرند دقیقاً محل سنسور فعالشده را مشخص کنند، که این ویژگی موجب سرعت بیشتر در شناسایی و واکنش به حریق میشود.
سرعت و دقت در واکنش: این سیستمها به تیمهای آتشنشانی و ایمنی کمک میکنند تا با دقت بالا وارد عمل شوند.
قابلیت برنامهریزی و تنظیم حساسیت سنسورها: سیستمهای آدرسپذیر امکان تنظیم سطح حساسیت هر سنسور بهصورت مستقل را فراهم میکنند، این قابلیت به کاهش آلارمهای کاذب و افزایش دقت سیستم کمک میکند.
کاهش احتمال آلارمهای کاذب: بهدلیل توانایی تنظیم دقیق سطح حساسیت، این سیستمها احتمال هشدارهای نادرست یا آلارمهای کاذب را به حداقل میرسانند، که این موضوع در کاهش هزینههای عملیاتی و اختلالات غیرضروری مؤثر است.
کاربرد در ساختمانهای بزرگ و پیچیده: این سیستمها برای پروژههای بزرگ مانند برجها، بیمارستانها و مجتمعهای تجاری مناسب هستند، زیرا بهخوبی میتوانند نیازهای ایمنی پیچیده در فضاهای مختلف را پوشش دهند.
نیاز به تخصص فنی در نصب و نگهداری: نصب و نگهداری این سیستمها به دلیل پیچیدگیهای تکنولوژیکی نیازمند تخصص فنی بالا است که میتواند هزینههای اضافی برای اجرای صحیح سیستم ایجاد کند.
تفاوت های کلیدی بین سیستم های متعارف و آدرسپذیر
تفاوت اصلی بین این دو سیستم در نحوه شناسایی محل حریق است. در سیستمهای متعارف، سنسورها به نواحی یا زونهایی دستهبندی میشوند و هنگام بروز حریق تنها میتوان فهمید کدام ناحیه هشدار داده، نه موقعیت دقیق.
این در حالیست که در سیستمهای آدرسپذیر، هر سنسور یک آدرس مشخص دارد و در صورت وقوع آتشسوزی، دقیقاً میتوان محل دقیق سنسور فعالشده را شناسایی کرد.
از لحاظ ساختاری نیز، سیمکشی در سیستمهای آدرسپذیر بهصورت حلقهای انجام میشود که امکان عملکرد بهتر و تشخیص سریعتر اختلالات را فراهم میکند، در حالیکه در سیستمهای متعارف، سیمکشی بهصورت شعاعی است و انعطافپذیری کمتری دارد.
همچنین در بخش کنترل پنل، سیستمهای آدرسپذیر قابلیت مانیتورینگ دقیق، گزارشگیری و برنامهریزی گستردهتری دارند که این ویژگیها در سیستمهای متعارف بهشکل پایه و محدود ارائه میشود.
مطلب پیشنهادی: آیا می توان سیستم اعلام حریق متعارف را به آدرس پذیر ارتقا داد؟
راهنمای انتخاب سیستم مناسب برای مراکز تجاری
انتخاب بین سیستم متعارف و آدرسپذیر باید با توجه به نیازهای خاص هر پروژه صورت بگیرد. برای مجتمعهای کوچک تا متوسط که بودجه محدود دارند و پیچیدگی زیادی در معماری ساختمان وجود ندارد، استفاده از سیستم متعارف میتواند کاملاً کاربردی و اقتصادی باشد.
اما زمانی که با یک مرکز تجاری بزرگ، چند طبقه یا دارای فضاهای متنوع و پر رفتوآمد مواجه هستیم، نیاز به سیستمی دقیق، قابل اعتماد و با قابلیت کنترل بالا حس میشود که در این شرایط، سیستم آدرسپذیر انتخابی هوشمندانه و آیندهنگر است.
همچنین توجه به الزامات قانونی و مقررات آتشنشانی در محل پروژه نیز بسیار مهم است، چرا که برخی ساختمانها ممکن است بهصورت قانونی ملزم به استفاده از سیستمهای پیشرفتهتر باشند. در نهایت، ارزیابی همهجانبه توسط تیم متخصص و آشنا با تجهیزات اعلام حریق، ازجمله برندهای معتبر مانند اعلام حریق سنس یا تأمینکنندههایی مثل رساتک، میتواند تصمیمگیری را دقیقتر و حرفهایتر کند.
جمع بندی
انتخاب بین سیستم اعلام حریق متعارف و آدرسپذیر، کاملاً به نوع و وسعت مرکز تجاری شما بستگی دارد. اگر با یک فضای کوچک یا بودجه محدود سروکار دارید، سیستم متعارف میتواند انتخاب مناسبی باشد. اما برای مجتمعهای تجاری بزرگ، پاساژها یا ساختمانهای چند طبقه که نیاز به دقت و سرعت در تشخیص محل حریق دارند، سیستم های آدرسپذیر گزینهای حرفهایتر و قابلاعتمادتر هستند.
در هر صورت، مشورت با کارشناسان و بررسی دقیق نیازهای پروژه اهمیت زیادی دارد. اگر برای انتخاب تجهیزات اعلام حریق یا کابل اعلام حریق به راهنمایی نیاز دارید، مجموعه رساتک در کنار شماست تا بهترین گزینهها را متناسب با شرایط فنی و مالی ارائه دهد.